تغییرات فضایی- زمانی شکل شهرهای ساحلی و غیرساحلی استان مازندران با به‌کارگیری سنجه های سیمای سرزمین

Authors

  • سامره فلاحتکار استادیار گروه محیط زیست، دانشکدة منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
  • فاطمه رضایی دانشجوی کارشناسی ارشد ارزیابی محیط زیست، دانشکدة منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
  • هاشم داداش پور دانشیار گروه شهرسازی، دانشکدة هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
Abstract:

بر اثر فعالیت­های انسانی و پدیده­های طبیعی، چهرة زمین همواره تغییر می­کند. سرعت و تنوع این تغییر و تحول در محیط­های شهری بیش از سایر مناطق است. مقالة حاضر تغییر زمانی و فضایی دو شهر ساحلی (چالوس و بابلسر) و دو شهر غیرساحلی (آمل و قائمشهر) استان مازندران را از جنبه‌های فشردگی، پیچیدگی و مرکزیت شکل شهر با به‌کارگیری سنجه­های سیمای سرزمین بررسی کرده است. روش تحقیق مقاله کمی است و نقشه­های کاربری اراضی در سه طبقه (شهر، اراضی کشاورزی و آب) به روش طبقه­بندی حداکثر احتمال از تصاویر ماهوارۀ لندست تهیه شدند. برای تحلیل تغییرات سیمای سرزمین از 12سنجه و در دو سطح طبقه و سیمای سرزمین استفاده شد. نتایج نشان داد مقدار سنجة NP برای طبقة کشاورزی چهار شهر مورد بررسی افزایش یافته، که نشان‌دهندة پدیدة خردشدگی، کاهش پیوستگی و وجود اختلال در کاربری کشاورزی است. علاوه بر این، یافته‌ها روند افزایشی تعداد لکه­ها را در دو شهر قائمشهر و بابلسر نشان داد که گویای وجود ساختار ریزدانه­ای در این دو شهر است. همچنین، کاهش سنجة ENN-MN فقط برای قائمشهر نشان‌دهندة مرکزیت بالا است. به‌طور کلی، تفاوت بارزی بین شهرهای ساحلی و غیرساحلی از جنبه‌های فشردگی و پیچیدگی مشاهده نشد.      

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تغییرات پوشش اراضی استان مازندران با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین بین سال های ۱۳۸۹-۱۳۶۳

پوشش سرزمین در استان مازندران به علت تراکم جمعیت نسبتاً بالا، نرخ بالای مهاجران فصلی و دائمی، شرایط مساعد طبیعی و فرهنگی، تعدد واحدهای صنعتی، دارا بودن مرز ساحلی و بندر گاه ها و نیز سیر عظیم ساخت و ساز در سالیان اخیر با سرعت در حال تغییر است. تغییر پوشش سرزمین منجر به ایجاد پهروشدگی، سوراخ شدگی، بریدگی، فرورفتگی، سائیدگی و به هم آمیختگی در سیما می گردد که هر کدام دارای مفهوم های مهم در علم بوم ش...

full text

بررسی روند تغییرات پوشش/کاربری سرزمین حوزه آبخیز کرگانرود، با استفاده از سنجه های بوم شناسی سیمای سرزمین

تغییرات پوشش/کاربری اراضی ناشی از فعالیت های انسانی، اثرات گسترده ای بر سیمای سرزمین دارد. درسال های اخیر به دلیل عدم استفاده منطقی، تبدیل و تغییر در نوع استفاده از سرزمین در کشور روند رو به رشدی داشته است. بنابراین با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری سرزمین، آکاهی و شناخت تغییرات سیمای سرزمین در گذر زمان، به منظور طرح ریزی و اجرای مدیریت پایدار سرزمین ضروری اس...

full text

به‌کارگیری سنجه های سیمای سرزمین در تخصیص کاربری اراضی

ایجاد و حفظ لکه­های بزرگ­تر در چیدمان کاربری­ها یا کاربرد مفهوم تراکم در چینش آن‌ها، معیار الهام‌گرفته­ای از طبیعت است که می­تواند به نحوی شایسته­تر در به­گزینی کاربری­ها لحاظ شود. همزمانی معیار تراکم و پیوستگی در به­گزینی کاربری اراضی، بیشتر، اتخاذ رویکردی پیشگیرانه است تا برآورد شدت تغییرات پس از وقوع حادثه. در این مطالعه به‌منظور چگونگی لحاظ تراکم و پیوستگی در به­گزینی کاربری اراضی، منطقة مو...

full text

بررسی رابطه دمای سطحی و الگوی مکانی سرزمین با بکارگیری مدل های رگرسیونی و سنجه های سیمای سرزمین

با توجه به آثار منفی افزایش دمای مناطق انسان ساخت روی مصرف انرژی و رفاه انسانی، جبران این اثرات منفی از طریق کنترل الگوی پوشش های سبز و اثر خنک کنندگی آن از اهمیت زیادی برخودار است. هدف از این مطالعه تعیین مناسب ترین رابطه رگرسیونی الگوی مکانی سرزمین با دمای سطحی شهرستان رشت بوده است و بدین منظور از سنجه های سیمای سرزمین به عنوان متغیرهای ورودی به مدل سازی استفاده شد. کاربری/ پوشش و دمای سطحی ز...

full text

مدل سازی ارتباط کیفیت آب های سطحی و سنجه های سیمای سرزمین با استفاده از سیستم استنتاج عصبی-فازی (مطالعه موردی: استان مازندران)

تغییرات کیفیت آب، رویکرد مناسبی برای پایش آلودگی‌های غیر نقطه‌ای است. در مطالعه حاضر، اطلاعات کیفیت آب 81 ایستگاه آبسنجی واقع بر رودخانه‌های استان مازندران در خلال سال‌های 1391 و 1392 مورد بررسی قرار گرفت. مرز زیر حوضه‌های بالادست ایستگاه‌ها ترسیم شد و سنجه‌های سیمای سرزمین در دو سطح کلاس و سیما برای زیر حوضه‌های موجود استخراج شدند. از تحلیل مولفه‌های اصلی برای تعیین پارامترهای کیفیت آب و از رگ...

full text

آشکارسازی تغییرات سیمای سرزمین منطقه حفاظت شده دز با استفاده از سنجش از دور و سنجه های سیمای سرزمین

افزایش سطح فعالیت های انسانی باعث تغییرات وسیع و سریع در محیط زیست شده است. به طوری که شدت آثار این فعالیت ها حتی در مناطق حفاظت شده نیز قابل مشاهده است. پایش تغییرات این مناطق می تواند نقش موثری در مدیریت صحیح آن ها داشته باشد. در این تحقیق از سنجه های سیمای سرزمین برای کمی کردن تغییرات ساختاری سیمای سرزمین منطقه حفاظت شده دز در بازه ی زمانی سال های 1993 تا 2013 استفاده شد. بدین منظور نقشه پوش...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 1

pages  57- 79

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023